Het evangelie volgens Johannes

Inhoud van het bijbelboek Johannes

Het evangelie volgens Johannes is een van de vier evangeliën in het Nieuwe Testament, het tweede deel van de Bijbel. Het woord evangelie betekent 'goede boodschap'. De evangeliën geven alle vier een eigen beschrijving van het leven van Jezus. Ze roepen de lezers op om in Jezus te geloven en te leven zoals God het bedoeld heeft.

Het Johannesevangelie is in eenvoudig Grieks geschreven. Toch is dit boek niet altijd makkelijk te begrijpen. Johannes speelt bijvoorbeeld met de betekenis van woorden. Waar de mensen in die situatie zjn woorden heel letterlijk nemen, heeft Jezus vaak een diepere bedoelingen met zijn taalgebruik. Kijk bijvoorbeeld maar eens naar Jezus' gesprek met een Samaritaanse vrouw in Johannes 4. Het duurt even voordat de vrouw begrijpt wat Jezus bedoelt met: 'wie het water drinkt dat Ik hem geef, zal nooit meer dorst krijgen'.

Het verschil met de andere drie evangeliën

Of Johannes de andere evangeliën kende, weten we niet. In ieder geval verschilt zijn boek erg van de andere drie. In de andere evangeliën ligt veel nadruk op de verkondiging van het komende rijk van God; bij Johannes staat Jezus, en zijn nauwe band met de Vader centraal. Jezus is het Woord, het Licht, de enige Zoon, de profeet, de van God gekomen leraar, de Heer, het brood, de goede Herder, de weg, de waarheid en het leven. Johannes gebruikt duidelijke taal: wie in Jezus gelooft is gered en heeft eeuwig leven, wie Jezus afwijst, is veroordeeld.

Ook opvallend in het Johannesevangelie is dat Joden soms nogal negatief afgeschilderd worden. Daar zijn verschillende verklaringen voor. Misschien doelt Johannes op de Joodse leiders, of kun je er de spanningen in terugzien die tussen Joden en christenen bestonden. In ieder geval is het boek niet anti-Joods bedoeld en mag het ook nooit zo gebruikt worden.

Ontstaan

Dit evangelie is ontstaan aan het einde van de eerste eeuw. Waarschijnlijk is het geschreven in Klein-Azië (het huidige West-Turkije).

Schrijver

Als je het Johannesevangelie leest, kom je een aantal keer een leerling tegen die 'de leerling van wie Jezus veel hield' genoemd wordt. In hoofdstuk 21:24 wordt gezegd dat deze leerling het boek geschreven heeft. Als snel is door de kerk aangenomen dat deze leerling Johannes geweest moet zijn. Uit andere evangeliën weten we dat Johannes een zoon was van Zebedeüs en Salome (zie bijvoorbeeld Marcus 1:19). Samen met Petrus en Jakobus was hij een van de 'steunpilaren' van de gemeente in Jeruzalem (Galaten 2:9). Naast het evangelie heeft Johannes volgens de traditie ook de drie brieven van Johannes en het boek Openbaring geschreven.