De doop | Wat is dat en waarom moet het?

Dopen is iemand onderdompelen in of besprenkelen met water. Op die manier wordt symbolisch uitgedrukt dat iemand 'schoongewassen' wordt van zijn of haar zonden. Het water bij de doop verwijst naar het bloed van Jezus Christus. Zijn bloed wast onze zonden af, zodat we rein zijn voor God. 

Bij de doop wordt de volgende bijbeltekst uitgesproken: ‘Ik doop u in de naam van de Vader, de Zoon en de Heilige Geest’. Deze zin kom uit Matteüs 28:19 waarin Christus zelf zijn leerlingen opdracht geeft te dopen. “Ga dus op weg en maak alle volken tot mijn leerlingen, door hen te dopen in de naam van de Vader en de Zoon en de heilige Geest en hun te leren dat ze zich moeten houden aan alles wat ik jullie opgedragen heb.”

Johannes de Doper

In het Oude Testament lezen we al over reinigingsrituelen die als doel hadden om de gelovigen rein voor God te laten verschijnen. Als vreemdelingen - niet-Joden - zich bij het volk van God wilden aansluiten, moesten ze na hun besnijdenis de ‘proselietendoop’ (bekeerlingdoop) ondergaan.
In het Nieuwe Testament lezen we het verhaal van Johannes de Doper. Hij was een joodse prediker en de voorloper van Jezus Christus. Johannes doopte mensen in de rivier de Jordaan. Ook Jezus wordt door hem gedoopt. Daar protesteerde Johannes tegen: "Ik zou door u gedoopt moeten worden, en dan komt u tot mij?" Met zijn antwoord bracht Jezus het voor Matteüs zo belangrijke kernwoord gerechtigheid in het spel: "Laat het nu maar gebeuren, want het is goed dat we op deze manier Gods gerechtigheid vervullen.”

Jezus

Heeft Jezus zelf gedoopt? In Johannes 3:22 lezen we dat Jezus zelf doopte, maar vlak erna - in Johannes 4:2 - lezen we dat Hij dat niet zelf deed, maar dat zijn leerlingen dat deden.  Daar gingen ze mee door, ook na Zijn Hemelvaart. Op de pinksterdag, na de hemelvaart van Jezus, werden zo’n drieduizend mensen gedoopt.

De apostel Paulus geeft in zijn brieven uitleg over doop. Hij vergelijkt de doop bijvoorbeeld met de begrafenis van een oude mens, waarna de nieuwe mens in Christus uit het ‘watergraf’ opstaat (Romeinen 6:3-6).

Ook zegt Paulus dat je tijdens de doop "bekleed" wordt met Christus (Galaten 3:27). Ook maakt Paulus een vergelijking tussen de doop en de doortocht van het volk Israël door de Schelfzee bij de uittocht uit Egypte (1 Korintiërs 10:1-2).

De apostel Petrus vergelijkt de doop met het verhaal van de zondvloed. Noach en zijn gezin worden door het water heen gered en dat geldt ook voor mensen die door het water gedoopt worden (1 Petrus 1:23).

Als kind of als volwassene?

Wanneer wordt iemand gedoopt? Veel christenen vinden dat kinderen als baby gedoopt moeten worden. Immers, kinderen horen ook bij de kerk en dus bij Gods verbond. Deze christenen stellen dat de doop in plaats van de besnijdenis is gekomen. Joodse jongens worden als jonge baby besneden als teken dat ze bij het verbond van God horen. De besnijdenis - waarbij de voorhuid van een jongen weggesneden wordt - symboliseert het afsnijden van zonden. Omdat de doop hiervoor in de plaats komt (de afwassing van zonden), geldt dat dus ook voor baby’s van gelovige ouders. In het bijbelboek Handelingen is te lezen dat hele huishoudens - dus misschien ook wel kinderen - gedoopt werden. 
Dat wil overigens niet zeggen dat het schattige baby’tje zélf zulke grote zonden op zijn geweten heeft. Het gaat erom dat de baby onderdeel is van het menselijk geslacht dat schuldig ten opzichte van God staat.
Maar andere christenen zijn van mening dat iemand pas gedoopt mag worden als hij of zij zélf een keuze voor God heeft gemaakt en zijn of haar zonden beleden heeft. Dat kun je van een klein kind niet verwachten. Daarom wachten zij hiermee tot iemand oud genoeg is om er zelf voor te kiezen.

Verder lezen? Lees dit artikel met 8 veelgestelde vragen en antwoorden.