Sabbat | Waarom is rust belangrijk?
De sabbat of sjabbat is een dag van volledige rust. Wat staat er in de Bijbel over deze rustdag?
Belangrijke regel
Het houden van één rustdag per week is het vierde gebod van de tien belangrijkste regels van God (Exodus 20 en Deuteronomium 5). Het is één van de tekenen van het verbond, de overeenkomst tussen God en het Joodse volk. De sabbat begint op vrijdagavond tot zaterdagavond, op de zevende dag van de week. Vanaf het moment dat het donker is, dient er volledige rust te zijn.
Waarom is het houden van de sabbat belangrijk?
De Bijbel noemt meerdere redenen waarom de rustdag belangrijk is:
- God rustte zelf op de zevende dag, nadat Hij de wereld had gemaakt (Genesis 2:2-3)
- Het houden van een rustdag is een teken van Gods verbond met het Joodse volk. Het is een geschenk van God, om te mogen en kunnen rusten (Exodus 31:16-17).
- Als het Joodse volk de rustdag niet in ere hield, was dit een teken van ontrouw aan God. Door de rustdag niet te vieren, was de kans ook groot dat het volk andere goden zou gaan aanbidden.
Wat mag wel en wat niet?
Rusten betekent meer dan alleen 'niet werken'. Je mag op de sabbat volgens de Joodse traditie ook geen licht ontsteken (Exodus 35:3), niets doen dat met werk te maken heeft of erop lijkt (zie bijvoorbeeld Matteüs 12) en beperkt reizen (zie bijvoorbeeld Handelingen 1:12).
De regels van rust zijn ook nu voor orthodoxe Joden nog heel belangrijk. Zo stopt de lift in een orthodox Joods hotel bijvoorbeeld op sabbat op elke verdieping, zodat niemand op het lichtknopje hoeft te drukken! En daarom moet een synagoge voor gelovigen altijd op loopafstand liggen, een ‘sabbatsreis’. De afstand tussen de Olijfberg en Jeruzalem is zo’n sabbatsreis (2000 el), ongeveer 1200 meter.
Het was op sabbat de bedoeling dat je God eert in de synagoge dichtbij je huis. Hier kon ook een rabbi bij aanwezig zijn om de Schrift uit te leggen, maar dat hoefde niet. Zolang er maar genoeg mannen waren (minstens 10 van dertien jaar of ouder), kon de bijeenkomst doorgaan. Er werden liederen gezongen en uit de Schrift gelezen. De rest van de dag was bedoeld voor samen zijn met elkaar als gezin. Aangezien je ook niet ver mocht reizen, droeg dit bij aan de verbondenheid met de eigen wijk en gezin.
Heer van de sabbat
Jezus zegt in Matteüs 12:8 dat Hij de Heer is over de sabbat. Ook kun je in Marcus 2:27 lezen dat de sabbat er is voor de mens, en niet de mens voor de sabbat. Daarmee lijkt Hij te zeggen, dat God de sabbat heeft ingesteld omdat het voor mensen belangrijk is om regelmatig rust te nemen. Het is als het ware een cadeau van God aan de mens. Elke week een dag rust, is belangrijk om te kunnen reflecteren, om met elkaar als gezin te zijn en je lichaam rust te gunnen.
