Mozes, de prins van Egypte

Mozes groeit op als prins van Egypte, maar slijt zijn dagen lange tijd als schaapsherder in Midjan. Alles wordt anders als God Mozes de opdracht geeft om het volk Israël te bevrijden uit Egypte en te leiden door de woestijn richting Kanaän, het beloofde land. De band tussen Mozes en God is bijzonder, God spreekt persoonlijk met Mozes, zoals een mens met een mens spreekt.

Geboorte

Mozes wordt geboren in het Egypte (van de 13e eeuw voor Christus). Het is meer dan 400 jaar geleden dat Jozef onderkoning werd. Het volk Israël is sterk gegroeid en de Farao ziet de Hebreeërs als een bedreiging. Het joodse volk wordt ingezet als dwangarbeiders in de ambitieuze bouwprojecten van de Farao. Net geboren joodse jongetjes worden gedood om zo de groei van het volk tot stilstand te brengen (Exodus 1).

Gezin

Mozes is de zoon van Amram en Jochebed uit de stam van Levi, hij is de broer van Mirjam en Aäron (Numeri 26:59).

Naam

Mozes krijgt zijn naam van de dochter van de Farao. Het betekent vanuit het Egyptisch geredeneerd zoveel als ‘uit het water gered’, anderen wijzen op een Hebreeuwse oorsprong van de naam en komen tot de vertaling ‘uitgetrokken’ (Exodus 2:10).

Levensloop

De levensloop van Mozes valt grofweg uiteen in drie delen:

De prins van Egypte (0-40 jaar)
Mozes wordt de eerste drie maanden van zijn leven verborgen gehouden en uiteindelijk als laatste redmiddel in een biezen mandje in de Nijl gelegd. De dochter van de Farao vindt de jonge Mozes en ontfermd zich over hem. De jonge Mozes wordt opgevoed aan het hof van de Farao. Zijn verblijf aan het hof eindigt abrupt door zijn moord op een Egyptische soldaat (Exodus 2:1-15).
Schaapsherder in Midjan (40-80 jaar)
Mozes vlucht naar Midjan, hij vindt onderdak bij de priester Jetro en trouwt met zijn dochter Sippora. Ze krijgen twee zonen: Gersom en Eliëzer (Exodus 2:15-25). Op een dag ziet Mozes een brandende struik die niet verteerd. Uit het vuur hoort hij een stem die hem opdracht geeft het volk Israël te bevrijden uit Egypte. Mozes stottert, zijn broer Aäron gaat daarom als woordvoerder met Mozes mee om de Farao te vragen om de vrijlating van de Hebreeërs (Exodus 3).
De leider van Israël (80-120 jaar)
De Farao laat het joodse volk pas gaan, nadat tien zware plagen Egypte hebben getroffen. Mozes transformeert de groep slaven in een georganiseerd volk met een leger, leiders, (religieuze) wetten (waaronder de beroemde tien geboden), en een verplaatsbaar heiligdom (de tabernakel). Onder leiding van Mozes komen de Hebreeërs na 40 jaar van omzwervingen aan bij de grenzen van Kanaän (zie boeken Exodus, Leviticus, Numeri en Deuteronomium).

Auteur

Mozes wordt door veel mensen gezien als de (hoofd)auteur van de eerste vijf boeken van de Bijbel (tora).

Bijzonder

De Heer sprak persoonlijk met Mozes, zoals een mens met een mens spreekt (Exodus 33:11).
Mozes voeten hebben nooit een stap gezet in het beloofde land. Hij heeft het gebied alleen vanaf de berg de Nebo gezien. Hij sterft hier en wordt door God zelf begraven (Deuteronomium 34).