De handelingen van de apostelen

Inhoud van het bijbelboek Handelingen

Het boek Handelingen is in de eerste plaats een geschiedenisboek. Het gaat over de verspreiding van het christendom in het Romeinse Rijk. In de meeste geschiedenisboeken uit de Grieks-Romeinse tijd zijn lange toespraken van de hoofdpersonen te vinden. Ook in Handelingen is dat het geval. De titel 'De handelingen van de apostelen' suggereert iets meer dan het boek eigenlijk inhoudt. Aan de personen Petrus en Paulus wordt namelijk meer aandacht besteed dan aan de andere apostelen(leerlingen van Jezus). Petrus heeft de hoofdrol in hoofdstuk 1-12, Paulus in hoofdstuk 13-28.

Een voorbeeld van hoe de kerk eruit zou moeten zien

Het boek is niet alleen bedoeld om feitjes weer te geven: de eerste christelijke gemeenten dienen ook als voorbeeld voor de lezer. In Handelingen horen we hoe de ideale christelijke gemeente er - met vallen en opstaan -  uitziet.

Handelingen en het Lucasevangelie zijn door dezelfde schrijver geschreven. Net als in het evangelie richt Lucas zich ook aan het begin van Handelingen tot een zekere Theofilus. Er wordt wel gezegd dat het Lucasevangelie en het boek Handelingen als één boek in twee delen bedoeld zijn. Deel één, het evangelie, beschrijft het leven en werk van Jezus op aarde. In deel twee, Handelingen, komt het vervolg aan de orde: de verspreiding van de boodschap van Jezus. Eerst wordt het geloof vanuit Jeruzalem in heel Palestina verspreid, en vervolgens vanuit Palestina in het Middellandse-Zeegebied tot aan Rome, de hoofdstad van het Romeinse Rijk, toe.

Het verspreiden van Gods woord is uiteindelijk geen mensenwerk

Een belangrijk thema is dat het rondvertellen van Gods boodschap uiteindelijk het werk is van de heilige Geest. Lucas wil de lezers laten weten dat de jonge christelijke kerk een betrouwbaar vervolg is op de geschiedenis die met Jezus begonnen is. Net als in het Lucasevangelie is een belangrijke boodschap van Handelingen dat de kerk, die uit Joden en niet-Joden bestaat, voortbouwt op de geschiedenis van God met zijn volk Israël. Het boek heeft een open einde. De slothoofdstukken gaan over Paulus' reis naar Jeruzalem, zijn arrestatie en zijn reis als gevangene naar Rome. We horen nog hoe Paulus het evangelie in Rome verkondigt, maar het proces tegen hem - de reden waarom hij naar Rome ging - wordt niet meer beschreven.

Ontstaan

Handelingen is volgens de meeste bijbelgeleerden tussen de jaren 80 en 100 van de eerste eeuw ontstaan. Waarschijnlijk is het boek buiten Palestina geschreven.

Schrijver

Nergens in het boek Handelingen maakt de schrijver zijn naam bekend. Maar al vroeg in de geschiedenis is er in de kerk vanuit gegaan dat het boek geschreven is door Lucas, arts en medewerker van Paulus (zie Filemon 24 en Kolossenzen 4:14). Naast Handelingen heeft Lucas ook een van de vier evangeliën geschreven.