Wat is een diaken? | Taken en eigenschappen

Het woord diaken

Het woord diaken komt van het Griekse werkwoord diakonein, dat ‘dienen’ betekent. Een diaken is dus iemand die andere mensen dient. Zowel vrouwen als mannen kunnen een diaken (diakones) zijn (1 Timoteüs 3:11). Jezus noemt zichzelf de diakoon, de dienaar.

Taken van de diaken in de vroege kerk 

Diakenen waren dienaars in de vroege christelijke kerk. Door de groei van de kerk kregen de twaalf apostelen het zo druk met praktische zaken, dat ze het goede nieuws bijna niet meer konden verkondigen. Daarom werden zeven wijze mannen gekozen die goed bekend stonden en vervuld waren van de heilige Geest. Deze mannen kregen de taak om de zorg voor de armen, zoals arme weduwen, vorm te geven. De diakenen

  • verzamelden middelen voor de armen,
  • deelden die uit aan hen die dat nodig hadden (Handelingen 6:2),
  • droegen zorg voor de gemeenschappelijke maaltijden,
  • vertelden over het goede nieuws van God (Handelingen 8:5).

De twaalf apostelen baden voor hen en legden deze zeven mannen de handen op. In Handelingen 6:5 worden de zeven wijze mannen bij name genoemd. In de gemeenten die later ontstonden waren opzieners en diakenen kerkelijke ambtsdragers.

Eigenschappen van een diaken

In 1 Timoteüs 3:8 staat wat de eigenschappen van een diaken moeten zijn. Een diaken:

  • moet zich waardig gedragen
  • moet niet hebzuchtig zijn
  • moet oprecht zijn
  • mag niet overmatig veel wijn drinken
  • moet vasthouden aan het mysterie van het geloof, met een zuiver geweten
  • mag niet kwaadspreken
  • moet sober zijn
  • moet in alles betrouwbaar zijn
  • mag één vrouw hebben
  • moet goed leiding geven aan zijn kinderen en huisgenoten.

De diaken moet worden getoetst op zijn geschiktheid en kan pas daarna zijn dienst verrichten. De diaken die zijn dienst goed verricht, verwerft aanzien en kan door zijn geloof in Jezus vrijuit spreken.

Taken van de diaken in deze tijd

In de protestantse en katholieke kerk is het ambt van diaken nog steeds aanwezig. De diaken krijgt aan het begin van zijn taak de zegen mee door handoplegging. De diaken draagt bij aan het goed functioneren van de gemeente als (dienende) christelijke gemeenschap. De diaken heeft dus niet alleen als taak om de zorg voor de armen vorm te geven (vaak via een commissie Diaconaat), maar is ook deel van de kerkenraad, het bestuur van de kerk. In veel kerken wordt nog steeds via de diakenen geld ingezameld (de collecte) om te verdelen onder armen. Ook dienen zij bij de avondmaalstafel en helpen zij de gemeente om haar diaconale roeping te vervullen.     

Meer weten