Inleiding op Prediker

Inhoud van het bijbelboek Prediker

De naam van het bijbelboek Prediker is bedacht door de kerkhervormer Maarten Luther, die ook een bijbelvertaling heeft gemaakt. Hij vertaalde de Hebreeuwse titel van het boek, Kohelet, met 'Prediker'. Het is niet bekend wat Kohelet precies betekent. Waarschijnlijk is het een aanduiding van een bepaalde functie. In het boek Prediker is het in elk geval ook een naam. In de Joodse traditie hoort Prediker bij de vijf Feestrollen (Megilot). De Feestrollen horen bij de Ketoeviem, de Geschriften. Prediker wordt in de synagoge traditioneel gelezen tijdens het Loofhuttenfeest (Soekot).

Net als de boeken Job en Spreuken hoort Prediker bij de wijsheidsliteratuur. Dit soort boeken werd geschreven door schrijvers die in Israël en de landen eromheen werkten bij paleizen en tempels. Die boeken waren bedoeld om lezers kennis bij te brengen en ze te laten nadenken over wat goed en slecht is.
Prediker is een interessant bijbelboek. De schrijver durft allerlei lastige vragen aan de orde te stellen. Je hoort hem bijvoorbeeld filosoferen over de grote afstand tussen de mens en God. Net zoals veel mensen nu probeert hij alles wat hij ziet en meemaakt te begrijpen. Maar hij komt er niet uit. De menselijke kennis is niet voldoende. De goddelijke wijsheid achter de dingen is voor mensen niet bereikbaar. De conclusie is dat alles 'lucht en leegte' is.

In het boek Prediker kom je drie gedichten tegen:

  1. 'Lucht en leegte' (hoofdstuk 1:2-12),
  2. 'Alles heeft zijn tijd' (hoofdstuk 3:1-8) en
  3. 'Gedenk je schepper in je jeugd' (hoofdstuk 12:2-8).

Maar ook de rest van de tekst is geen gewoon verhaal. Je komt er allerlei beelden en herhalingen tegen. Je kunt het boek Prediker in tweeën delen.

  1. In het eerste deel (hoofdstuk 1-6) kom je vooral de wijsheid van het koninklijk paleis tegen. De schrijver filosofeert over de dingen die hem bezighouden en houdt beschouwingen over het leven.
  2. Het tweede deel (hoofdstuk 7-12) bevat meer volkswijsheid. Je leest er aansporingen tot goed gedrag. De beide delen zijn trouwens niet erg scherp te onderscheiden.

Ontstaan en schrijver

In Prediker 1:1 lees je dat het boek geschreven is door koning Salomo. Hij is de koning die zich volgens 1 Koningen 5:12-14 bezig heeft gehouden met wetenschap en levenskunst. Maar sommige mensen denken dat Salomo's naam vooral boven het boek staat om te laten zien hoe belangrijk het is. Zij zeggen dat de inhoud en het taalgebruik van het boek laten zien dat het in de derde eeuw voor Christus geschreven is.